ျမန္မာနိုင္ငံအပါအဝင္ အာရွပစိဖိတ္ေဒသက မူလတန္းေက်ာင္းေနရမဲ့အရြယ္ ကေလးငယ္ ၂၇ သန္းဟာ ေက်ာင္း မတက္နိုင္ပဲ ကေလးအလုပ္သမားေတြအျဖစ္ လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ ရိွေနၾကရတယ္လို ့ အိုင္အယ္လ္အို (ILO) အျပည္ျပည္ဆိုင္ ရာ အလုပ္သမားအဖဲြ႔ႀကီးရဲ့ လတ္တေလာ ကေလးအလုပ္သမားဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္၊ ျမန္မာျပည္ က ကေလးငယ္ေတြဟာ စားေသာက္ဆိုင္ လုပ္ငန္းေတြမွာ အမ်ားအားျဖင့္ အလုပ္လုပ္ၾကပါတယ္၊ ဒါ့အျပင္ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ သယ္ယူပို ့ေဆာင္ေရး၊ သန္ ့ရွင္းေရး၊ စိုက္ပ်ဳိးေရး၊ အိမ္တြင္းစက္လက္မႈနဲ ့အိမ္ေဖၚလုပ္ငန္းေတြမွာလည္း က်ယ္က်ယ္ျပန္ ့ျပန္ ့ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကပါတယ္။
(ကေလးအလုပ္သမား) "က်ေနာ္က ၁၃ နွစ္ပါ၊ စားဝတ္ေနေရး အဆင္မေျပလို ့ ဒီမွာ လာအလုပ္လုပ္ေနတာပါ၊ က်ေနာ္ရတဲ့ လခ ေလးကို ပံုမွန္ ပို ့ေပးေနရပါတယ္၊ က်ေနာ္ ေက်ာင္းအရမ္း တက္ခ်င္ပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ စားဝတ္ေနေရး မေျပလည္လို႔မတက္ရပါဘူး။ က်ေနာ္ ၆ တန္းမွာ ေက်ာင္းထြက္လိုက္ပါတယ္၊ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီမွာလာအလုပ္လုပ္ ေနတာပါ။ က်ေနာ္ ေတာင္ဒဂံုမွာ ေနပါတယ္ ျပည္ေရးကို ေလးစားတန္ဘိုးထားတတ္တဲ့ ျမန္မာတို႔ရဲ့ ထံုးတမ္းစဥ္လာအရ ေက်ာင္းေနရမဲ့အရြယ္ေတြကို ေက်ာင္းထားတဲ့ႏူန္း ၈ဝ ရာခိုင္ႏူန္းေက်ာ္ရိွေပမဲ့ ေက်ာင္းျပန္ထြက္သြားတဲ့ႏူန္းကလည္းျမင့္မားေနၿပီး မူလတန္း ပညာေရး ၿပီးဆံုးသူဦးေရဟာ ၅၅ ရာခိုင္ႏူန္းေတာင္မရိွဘူးလို႔ ကုလသမဂၢ ကေလးမ်ား အေရးေပၚရံပံုေငြအဖဲြ႔ ယူနီဆက္ဖ္ရဲ့ အစီရင္ခံစာက ေဖၚျပထားပါတယ္။"
(စားပဲြထိုးကေလးငယ္) "က်ေနာ္တို႔ေမာင္နွမ ၂ ေယာက္ရိွတယ္။ အေဖက အခု ေလာေလာဆယ္ ကြက္သစ္မွာ ထင္းထမ္းေနတာ ေလ၊ အေမက ကေလးနဲ႔ဆိုေတာ့ အလုပ္မလုပ္နိုင္ဘူး၊ က်ေနာ္တို႔ပဲ ရွာေကြ်းေနရတယ္။"
ေမး ။ ။ မင္းေက်ာင္းေနခ်င္တဲ့စိတ္ မရိွဘူးလား?
ေျဖ ။ ။ ဟာ၊ ရိွတာေပါ့ဗ်ာ၊ စီးပြါးေရးအဆင္မေျပလို့မေနတာေပါ့၊ ဒီလကုန္ရင္ ထြက္မယ္လို့ စိတ္ကူးထားတယ္။
ေမး ။ ။ ထြက္ျပီး ဘာလုပ္မလဲ?
ေျဖ ။ ။ ထြက္ျပီး လစာပိုရတဲ့ဆိုင္ သြားလုပ္ရမွာေပါ့၊ ဒီဆိုင္မွာ လခက ၅ဝဝဝ ပဲရတာေလ၊ ၅ဝဝဝ က နည္းတယ္၊ အိမ္ေပးရတာနဲ့ ကုန္ေနတာ၊ ဟိုဆိုင္က ၇ဝဝဝ ေလ၊ ၁ လ ကို ၂ဝဝဝ ပိုေနတာပဲ၊ က်ေနာ့္ညီကို ေက်ာင္းထားနိုင္မွာ ေပါ့၊ က်ေနာ့္လို စာမတတ္မွာစိုးလို႔ေလ။
(ကေလးအလုပ္သမား) "က်ေနာ့္မိသားစု ၇ ေယာက္ရိွပါတယ္၊ အေဖေရာ၊ အေမေရာ ရိွပါတယ္၊ မိသားစု အဆင္မေျပလို႔ ရန္ကုန္မွာ လာျပီး အလုပ္လုပ္ေနရတာပါ၊ က်ေနာ္အိမ္ကို ပိုက္ဆံ ပံုမွန္ ပို့ေပးေနရပါတယ္။"
ကေလးအလုပ္သမားေတြဟာ တေန႔ကို အလုပ္ခိ်န္ ၁၂ နာရီေလာက္ အလုပ္လုပ္ၾကရၿပီးေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ လုပ္ငန္းခြင္မွာပဲ ေနထိုင္ၾကပါတယ္၊ ကိုယ့္ေဒသထက္ ဝင္ေငြပိုေကာင္းတဲ့ ရန္ကုန္၊ မနၲေလးစတဲ့ၿမိဳ ႔ႀကီးေတြမွာသာမကပဲ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္း၊ တရုတ္နဲ့ အိနၵိယနိုင္ငံေတြမွာလည္း ျမန္မာျပည္သား ကေလးငယ္ေတြဟာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ ေနၾကပါတယ္။
ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ကေလးသူငယ္ေတြကို လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ ခိုင္းေစတာေတြကို ၁၉၉၃ ခု ကေလးသူငယ္ဆိုင္ရာ ဥပေဒနဲ႔ တားျမစ္ထားပါတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔တြင္း လူစည္ကားတဲ့ ေဒသေတြမွာေတာ့ ကေလးအလုပ္သမားေတြ အလုပ္လုပ္ေန တာမ်ဳိး မေတြ႔မရိွရေအာင္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ရပ္ကြက္အာဏာပိုင္ေတြက တရားဝင္မဟုတ္ပဲ ညႊန္ၾကားတာေတြရိွတယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ဆိုပါတယ္၊ အိုင္အယ္လ္အို (ILO) အဖြဲ႔ႀကီးကေတာ့ လာမဲ့ ၂ဝ၁ဝ ခုမွာ ကမာၻတဝွမ္း ကေလး အလုပ္သမားေတြ ပေပ်ာက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ဘို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။ (VOA)
(ကေလးအလုပ္သမား) "က်ေနာ္က ၁၃ နွစ္ပါ၊ စားဝတ္ေနေရး အဆင္မေျပလို ့ ဒီမွာ လာအလုပ္လုပ္ေနတာပါ၊ က်ေနာ္ရတဲ့ လခ ေလးကို ပံုမွန္ ပို ့ေပးေနရပါတယ္၊ က်ေနာ္ ေက်ာင္းအရမ္း တက္ခ်င္ပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ စားဝတ္ေနေရး မေျပလည္လို႔မတက္ရပါဘူး။ က်ေနာ္ ၆ တန္းမွာ ေက်ာင္းထြက္လိုက္ပါတယ္၊ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီမွာလာအလုပ္လုပ္ ေနတာပါ။ က်ေနာ္ ေတာင္ဒဂံုမွာ ေနပါတယ္ ျပည္ေရးကို ေလးစားတန္ဘိုးထားတတ္တဲ့ ျမန္မာတို႔ရဲ့ ထံုးတမ္းစဥ္လာအရ ေက်ာင္းေနရမဲ့အရြယ္ေတြကို ေက်ာင္းထားတဲ့ႏူန္း ၈ဝ ရာခိုင္ႏူန္းေက်ာ္ရိွေပမဲ့ ေက်ာင္းျပန္ထြက္သြားတဲ့ႏူန္းကလည္းျမင့္မားေနၿပီး မူလတန္း ပညာေရး ၿပီးဆံုးသူဦးေရဟာ ၅၅ ရာခိုင္ႏူန္းေတာင္မရိွဘူးလို႔ ကုလသမဂၢ ကေလးမ်ား အေရးေပၚရံပံုေငြအဖဲြ႔ ယူနီဆက္ဖ္ရဲ့ အစီရင္ခံစာက ေဖၚျပထားပါတယ္။"
(စားပဲြထိုးကေလးငယ္) "က်ေနာ္တို႔ေမာင္နွမ ၂ ေယာက္ရိွတယ္။ အေဖက အခု ေလာေလာဆယ္ ကြက္သစ္မွာ ထင္းထမ္းေနတာ ေလ၊ အေမက ကေလးနဲ႔ဆိုေတာ့ အလုပ္မလုပ္နိုင္ဘူး၊ က်ေနာ္တို႔ပဲ ရွာေကြ်းေနရတယ္။"
ေမး ။ ။ မင္းေက်ာင္းေနခ်င္တဲ့စိတ္ မရိွဘူးလား?
ေျဖ ။ ။ ဟာ၊ ရိွတာေပါ့ဗ်ာ၊ စီးပြါးေရးအဆင္မေျပလို့မေနတာေပါ့၊ ဒီလကုန္ရင္ ထြက္မယ္လို့ စိတ္ကူးထားတယ္။
ေမး ။ ။ ထြက္ျပီး ဘာလုပ္မလဲ?
ေျဖ ။ ။ ထြက္ျပီး လစာပိုရတဲ့ဆိုင္ သြားလုပ္ရမွာေပါ့၊ ဒီဆိုင္မွာ လခက ၅ဝဝဝ ပဲရတာေလ၊ ၅ဝဝဝ က နည္းတယ္၊ အိမ္ေပးရတာနဲ့ ကုန္ေနတာ၊ ဟိုဆိုင္က ၇ဝဝဝ ေလ၊ ၁ လ ကို ၂ဝဝဝ ပိုေနတာပဲ၊ က်ေနာ့္ညီကို ေက်ာင္းထားနိုင္မွာ ေပါ့၊ က်ေနာ့္လို စာမတတ္မွာစိုးလို႔ေလ။
(ကေလးအလုပ္သမား) "က်ေနာ့္မိသားစု ၇ ေယာက္ရိွပါတယ္၊ အေဖေရာ၊ အေမေရာ ရိွပါတယ္၊ မိသားစု အဆင္မေျပလို႔ ရန္ကုန္မွာ လာျပီး အလုပ္လုပ္ေနရတာပါ၊ က်ေနာ္အိမ္ကို ပိုက္ဆံ ပံုမွန္ ပို့ေပးေနရပါတယ္။"
ကေလးအလုပ္သမားေတြဟာ တေန႔ကို အလုပ္ခိ်န္ ၁၂ နာရီေလာက္ အလုပ္လုပ္ၾကရၿပီးေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ လုပ္ငန္းခြင္မွာပဲ ေနထိုင္ၾကပါတယ္၊ ကိုယ့္ေဒသထက္ ဝင္ေငြပိုေကာင္းတဲ့ ရန္ကုန္၊ မနၲေလးစတဲ့ၿမိဳ ႔ႀကီးေတြမွာသာမကပဲ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္း၊ တရုတ္နဲ့ အိနၵိယနိုင္ငံေတြမွာလည္း ျမန္မာျပည္သား ကေလးငယ္ေတြဟာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ ေနၾကပါတယ္။
ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ကေလးသူငယ္ေတြကို လုပ္ငန္းခြင္ေတြမွာ ခိုင္းေစတာေတြကို ၁၉၉၃ ခု ကေလးသူငယ္ဆိုင္ရာ ဥပေဒနဲ႔ တားျမစ္ထားပါတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔တြင္း လူစည္ကားတဲ့ ေဒသေတြမွာေတာ့ ကေလးအလုပ္သမားေတြ အလုပ္လုပ္ေန တာမ်ဳိး မေတြ႔မရိွရေအာင္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ရပ္ကြက္အာဏာပိုင္ေတြက တရားဝင္မဟုတ္ပဲ ညႊန္ၾကားတာေတြရိွတယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ဆိုပါတယ္၊ အိုင္အယ္လ္အို (ILO) အဖြဲ႔ႀကီးကေတာ့ လာမဲ့ ၂ဝ၁ဝ ခုမွာ ကမာၻတဝွမ္း ကေလး အလုပ္သမားေတြ ပေပ်ာက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ဘို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။ (VOA)
Posts
0 comments:
Post a Comment